Aung San Suu Kyi

Op 25 augustus 2017 kwam het Kofi Annan Rapport uit, dat op verzoek van de regering van Birma was opgesteld o.l.v. de vroegere Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties, Kofi Annan (1938-2018).

Op dezelfde dag dat het rapport uitkwam, viel in alle vroegte het Arakan Rohingya Salvation Army, ARSA, eenendertig politieposten aan.

Wie de geschiedenis kent, weet dat veel oorlogen begonnen zijn door een provocatie – als middel van kwaadwillenden om de loop der gebeurtenissen naar hun hand te zetten: de Duitse inval in Polen (1939), de Japanse aanval op Pearl Harbour (1941), het Tonkin-incident in Vietnam (1964) en de oorlog in Irak (2003) zijn daarvan recente voorbeelden.

Dit en de verdedigende reactie van het leger van Birma bracht een vluchtelingenstroom op gang van Boeddhisten en Hindoes in de staat Rakhine zelf en – zeer grootschalig – van Moslims over de grens met Bangladesh.

In de Westerse en Arabische media was alleen aandacht voor het leger en de Moslimvluchtelingen, en termen als ‘ethnische zuivering’ en zelfs ‘genocide’ waren aan de orde van de dag. Wereldwijd werd druk uitgeoefend op Aung San Suu Kyi (‘nota bene een Nobelprijswinnares’) om zich hierover uit te spreken. Maar niet iedere politicus bedient zich van Twitter.

Aung San Suu Kyi’s biograaf Alan Clements (Aung San Suu Kyi, the Voice of Hope) ziet haar als volgt (Facebook, 14 september 2017):

Aung San Suu Kyi is a non-violent visionary, not a villain colluding with violence. She is undertaking the (nearly) impossible: making peace with everyone in her country, the oppressed and oppressors alike. This is unprecedented emotional territory, and not easy for the ‘us and them’ dynamic that dominates mainstream politics, and spirituality as well. Yes, it is very hard to make sense of this situation, precisely because the ‘Dhamma of nonviolent reconciliation’ is the new edge of human transformation on our beleaguered planet.”

Op 19 september 2017 was het zo ver. Aung San Suu Kyi sprak op haar eigen voorwaarden. Niet in de vergadering van de Verenigde Naties, maar in haar eigen hoofdstad, tegen haar eigen landgenoten en de diplomatieke wereld. Thema van de toespraak (transcript hier) was ‘Reconciliation and Peace’. Aung San Suu Kyi deed een beroep op iedereen, op alle betrokkenen, zowel in haar eigen land als daarbuiten, om zich niet te laten leiden door angst en haat, zoals die zich manifesteren in wapengebruik, woorden en emoties.

In de meeste reacties in de Westerse en Arabische pers en van NGO’s zoals Amnesty International en Human Rights Watch werden het onmiddellijk ‘loze woorden’ genoemd en werd Aung San Suu Kyi voor leugenaar uitgemaakt. Het is verdrietig om te constateren dat daarmee niet alleen haat gecontinueerd wordt, maar ook domheid. Het getuigt er eenvoudigweg van dat men niet weet HOE het mogelijk is om angst en haat te verminderen. (vervolg in volgende kolom)..

Wanneer je de bereidheid en de moed hebt om deze heersende meningen te laten voor wat ze zijn, kan ik je zeer aanraden naar haar toespraak van ongeveer 40 minuten te kijken. Als je de eerste beelden ziet, van een volle zaal en een nog leeg podium, waan je je misschien in Noord-Korea. Dan kondigen twee meisjes in het blauw de State Counsellor (‘Mother Suu’) aan. In uiteraard perfect Engels doet zij haar verhaal. En ja, een paar maal slaat haar stem over. Voor mij is het een unieke mengeling van een troonrede en een Dhamma-talk.

Nieuw: Michal Lubina, The Moral Democracy. The Political Thought of Aung San Suu Kyi. Krakow, 2019. Recensie in The Irrawaddy, 2 november 2019.

Waarom The Moral Democracy? Michal Lubina: “Suu Kyi has presented democracy not as a political system, not as an institutional framework, or not even as ‘the worst form of government, except for all others.’ No. Suu Kyi presented democracy in a very Burmese Buddhist way: as a moral value. That is why her vision of democracy (and of politics in general) is a moral vision.”